„Starożytne” procesory

[tapy]

Niestety, autor tego rozwiązania ma swoją wizję ale i też prawa do znaku, bo jest to projekt komercyjny. Chciał by ten standard ograniczał się tylko do prostych komputerów z procesorem Z80 - jego sprawa. Świat nie będzie stał w roku 2014, a użytkownicy którzy posmakowali i zrozumieli co niesie ze sobą modularność konstrukcji już dawno to rozwinęli do RC80 i to jest tak naprawdę standard z pełnym zapewnieniem wsteczności. Z wielu modułów które stworzyłem, nieliczne są zgodne z RC2014, te najprostsze, reszta wykracza poza te ograniczone ramy. Wszyscy jednak zwyczajowo używają nazwy pierwowzoru, choć nim już nie jest. Rodzi to pewne zamieszanie, bo moduły RC80 nie będą w pełni działać na platerach RC2014. Sam również używam tej nazwy, choć powinienem nazywać to po imieniu, bo przy okazji robię reklamę do projektu którego praktycznie nie wspieram. RC80 ma się dobrze, jest nadal rozwijany, ma grono twórców i już grubo ponad setkę modułów. Umarł król, niech żyje król.

[tapy]

Zaproponowałem społeczności przyjęcie oficjalnie nowej nazwy RC80 (zobaczymy jak się to przyjmie), jeśli uda to możliwe że będziemy się posługiwać jednolitą i jednoznaczną nazwą w kwestii modułów, platerów i oprogramowania, która nie będzie kolidowała z własnościową nazwą i zarazem przy okazji ją promowała. Myślę, że nazwa dobrze oddaje ideę retro komputerów, duch lat 80, użytą 80-pinową szynę i zgodność sygnałów z Z80. Przedstawiłem również swoją koślawą wizję logotypu (tu nie sądzę by komukolwiek, łącznie ze mną, się to spodobało)

Z280M.png

[Zegar]

Przedstawiłem również swoją koślawą wizję logotypu (tu nie sądzę by komukolwiek, łącznie ze mną, się to spodobało)

Dla mnie

[gaweł]

Gdzie mogę poczytać o RC80?

[Zegar]

Płyta bazowa wygląda tak: https://smallcomputercentral.com/sc112- ... -v1-0-pcb/
Do tego kompletujesz moduły zależnie od potrzeb. Tego samego autora, albo @tapy, albo sam projektujesz.

[tapy]

Opis szyny RC80 zawarłem na tej stronie. Chciałbym też doprecyzować, że ten standard ułatwia budowę urządzeń I/O i procesorów retro, przeważnie 8-bit (teoretycznie szyna przewidziana jest też dla 16-bit), dla nowości jak ARM, RISC-V raczej się nie nadaje.

PS. Oficjalnie całość prawdopodobnie będzie się nazywać "RCBus" i będzie w sobie skupiać wszystkie istniejące szyny RC40, RC2014, RC80, by nie naruszać zastrzeżonego znaku.

[gaweł]

Dzięki za info. Po rysunkach skumałem, że to dotyczy przede wszystkim zilog'a.

[tapy]

Tak, ta szyna została zaprojektowana dla sygnałów Z80, ale co nie przeszkadza by na niej pojawiały się kompletnie odmienne architektury. Dobrym przykładem jest moduł zaprojektowany przez kolegę @Zegar dla 6502 lub mój HD63C09.

HD63KIT.jpg

W planach mam zrobienie modułu dla V40 (x86), istnieją moduły z 8051, 6808, 65C816,...

[tapy]

Wstępnie szykuje się nowy moduł procesora na szynie RCBus, tym razem W65C816 - czyli młodszy brat W65C02 z możliwością adresowania aż 24 linii (16MB na procesorze 8-bit ???). Zaznaczam, że mowa jest tu o procesorach WDC, bo te mają inne timingi od klasycznych 65C02 co będzie stawiało wielkie wymagania czasu dostępu do pamięci i urządzeń I/O. Uspokajam, że nie zamierzam z nich wycisnąć ile fabryka dała (14MHz) bo podział na moduły tak szybkiego procesora i pamięci (30ns) na 100% się nie uda. Mam nadzieję że będzie to stabilnie działać ze standardowym dla RCBus zegarem 7,37MHz.
Piszę dlatego o tym, by nie należy się sugerować nazewnictwu pinów szyny RCBus i na sztywno przypisać ten standard do procesorów Ziloga, tu mają działać i inne (trwają dyskusje w celu ustalenia pinoutu również dla 16 bitowych procesorów 68000).

W65C816.jpg

[gaweł]

trwają dyskusje w celu ustalenia pinoutu również dla 16 bitowych procesorów 68000

Jak coś będzie już wiadomo na temat Monteroli , to daj znać

[tapy]

Wracając do tematu "starożytnych" procesorów, warto wspomnieć o nieznanych funkcjonalnościach znanych układów. To, że Z80 obsługuje niepublikowane i niewspierane przez producentów instrukcje jest znanym faktem, mniej znanym jest istnienie takich instrukcji w procesorach 8085. Twórca tego układu, Intel nigdy ich ujawnił, choć zapewne były one celowym krokiem autorów tego procesora, na co wskazuje pewna konsekwencja ich działania. Dlaczego nie zostały one ujawnione, pozostanie tajemnicą, możliwe że to były kwestie czysto marketingowe związane z premierą 8086 aby nie przedłużać świetności procesorów 8-bit, bo o brak chęci wchodzenia w drogę Zilogowi innym zestawem instrukcji to nie podejrzewałbym ich. Najciekawszym faktem jest to, że te instrukcje zostały przyjęte jako obowiązujące przez kanadyjskiego producenta Tundra dla układów CA80C85. Warto się z nimi zapoznać, bo działają na każdym 8085, a przykładowo obsługa tablic za pomocą instrukcji LHLX, SHLX i LDHI myślę że przebija czasem wykonywania i możliwościami to co w Z80 dają nam rejestry indeksowe IX i IY z ich ogromem dodatkowych instrukcji.
Dołączam datasheet zawierający te 'nieudokumentowane' instrukcje w 'dokumencie' producenta.

[tapy]

Słowo się rzekło, więc nadszedł czas na sprawdzenie w realnym świecie co fabryka dała, a o czym nie powiedziała

8085m.jpg

Przy okazji luźne spostrzeżenie o współczesnych możliwościach, płytki 4-warstwowe, jak w przypadku przedstawionego modułu, od jakieś czasu są w zasięgu amatorskich konstrukcji bez naruszania budżetu hobbysty.

[tapy]

Tym razem coś mniej starożytnego, ale z korzeniami sięgającymi tamtego okresu. Unowocześniona wersja 65C02 w wydaniu WDC (to ma ogromne znaczenie, bo ten producent radykalnie zmienił przebiegi czasowe tego procesora umożliwiając pracę w wyższymi zegarami) - W65C816, już na nowej szynie RCBus.

w65c816a.jpg

PS. Znowu będę miał tylko chwilę by poświęcić mu czas, ale łudzę się że kiedyś będę miał go na tyle, że gruntownie poznam i tą architekturę.

[Zegar]

Słowo się rzekło, więc nadszedł czas na sprawdzenie w realnym świecie co fabryka dała, a o czym nie powiedziała

Widziałem, że już masz uruchomiony CPM na tej płytce...

Przy okazji luźne spostrzeżenie o współczesnych możliwościach, płytki 4-warstwowe, jak w przypadku przedstawionego modułu, od jakieś czasu są w zasięgu amatorskich konstrukcji bez naruszania budżetu hobbysty.

Obawiam się, że cena jest obniżona, żeby zachęcić do próbowania. Pewnie za jakiś czas będzie korekta... Nie ma nic za darmo.

[tapy]

Kolega @gaweł prowadzi ciekawy wątek o CA8088 i jego nietypowym taktowaniu asynchronicznym zegarem o wypełnieniu 30%, więc z ciekawości sprawdziłem czy tak samo są zasilane procesory 8088 w technologii CMOS - okazuje się że tak. Jedyną odmianą tego procesora który przyjmuje zegar o wypełnieniu 50% są procesory NEC μPD70108 (V20) i jego licencyjne klony. Największym zaskoczeniem okazał się fakt, że pośród licencjobiorców produkujących ten procesor: Sharp, SONY znalazła się też firma Zilog! Jest to dla mnie szokująca informacja, że również Zilog produkował procesory x86.

Zdjęcie rzeczonego "rodzynka":

Zilog V20 Z70108-8 DS V20 CPU 01.jpg

Obawiam się, że cena jest obniżona, żeby zachęcić do próbowania. Pewnie za jakiś czas będzie korekta... Nie ma nic za darmo.

Obniżona cena jest dla 4-warstwowych PCB o rozmiarach max. 50x50mm, typowy moduł RCBus przekracza te wymiary, więc płaciłem regularną cenę - 7$ za 5 szt.

[gaweł]

Jedyną odmianą tego procesora który przyjmuje zegar o wypełnieniu 50% są procesory NEC μPD70108 (V20) i jego licencyjne klony.

Mam w planach realizację systemu na bazie µPD70108. Tam też jest w komplecie układ µPD71084 (generator zegara) oraz układ µPD71088 (kontroler systemu). Chciałem nawet zrobić badania tych układów, ale obawiam się, że nie da się ich zdobyć (choć przyznam, że jeszcze nie próbowałem ich szukać). Sam procek µPD80108 jest dostępny bez problemów. Zawsze istnieje możliwość zbudowania systemu bez układu µPD71088 i zamiast µPD71084 zrobić jakiś ekwiwalent na TTL'ach. No ale to są plany, do realizacji których będę dążył. Jak na razie to oddaję się lekturze dwutomowego katalogu NEC o tych prockach. Dokładniej, to do V20 NEC proponuje dwa układy do generowania taktu dla proca. Jeden to µPD71011 i ten daje wypełnienie 1/2 oraz wspomniany µPD71084, który daje wypełnienie 1/3. Można wysnuć wniosek, że dla samego proca, to jedna rybka...

...znalazła się też firma Zilog! Jest to dla mnie szokująca informacja, że również Zilog produkował procesory x86.

Zaniemówiełem z wrażenia. Jak to często bywa: rzeczywistość zaskakuje na maksa.

[Zegar]

Na Aliekspress można kupić wiele "starożytnych" kości w nowych wersjach. Na przykład Z80 produkowany w 2018 roku. W dodatku z podejrzanymi parametrami (4 MHz). Postanowiłem to sprawdzić i kupiłem najtańsze Z84C0004PSC.

Z80-blizniaki.jpg

Przyjrzałem im się dokładniej i zauważyłem różnice nie tylko w odcieniu plastiku, ale również w kształcie - różnie zaznaczony PIN1, albo jego brak i inne szczegóły.

Z80-bl2.jpg

Jeszcze lepiej jest pod spodem...

Z80-bl-rewers.jpg

Ciekawe co jest w środku

[tapy]

Cóż święta się zbliżają, więc dostałeś chińskie pisanki
Nie rozumiem ich mani "odświeżania" leciwych układów, ten proceder nie ma kompletnie sensu, bo niszczą oryginalne oznaczenia tylko po to by nanieść bzdurne nowe oznaczenie, a ten proceder kosztuje więcej niż wartość tych układów. Generalnie większość z nich będzie sprawna, ale niesmak pozostanie. Swego czasu popełniłem "poradnik" w kwestii oznaczania produktów Ziloga do znalezienia tutaj, ale go chińscy "artyści" nie czytali, więc ciągle nadają błędne oznaczenie w stosunku do dodanego kodu daty produkcji.

[Zegar]

Swego czasu popełniłem "poradnik" w kwestii oznaczania produktów Ziloga do znalezienia tutaj, ale go chińscy "artyści" nie czytali, więc ciągle nadają błędne oznaczenie w stosunku do dodanego kodu daty produkcji.

Niestety jest tylko opis... Założyłem konto, ale muszę odczekać do trzech dni. Czy po zalogowaniu (Zilogowaniu ) będą widoczne obrazki? Mniej więcej orientuję się w ich kształcie, ale z doświadczenia znam tylko "klony". Mój pierwszy Z80 był made in Italy - SGS, potem miałem Mostek MK3880, NEC D780... "Oryginały" kupowałem dopiero w XXI wieku.

[tapy]

O! Nie wiedziałem, że tam też blokują obrazki.
Przeklepię tutaj tamten opis:
1,2 - to oznaczenie pojawia się od końcówki lat 70 i jest spotykane w procesorach produkowanych do połowy lat 80
3 - ten sposób oznaczania pojawia się w produkcjach drugiej połowy lat 80
4 - moje ulubione logo - Feniks, to lata 90 (max. do roku 2000)
5 - przełom wieków to logotyp z dużym Z w kolorze żółtym lub białym (farba), namiętnie powielane przez chińskich malarzy za pomocą lasera;
6 - współczesne produkty od około 2014? (laserowe oznaczenia).

Zilog.png

[Zegar]

Mam kilka, które wyglądają porządnie.

Z80-oryginal.jpg

[gaweł]

To ja mam kilkanaście takich, co do których nie ma cienia wątpliwości, że są oryginalne.

z80_old.jpg

Sam osobiście nabyłem je na giełdzie wolumen w wawie jeszcze w latach 80-tych, wtedy jeszcze chinole nie podrabiali, nie było takiej mody.
Natomiast ostatnio nabyte, to mam nadzieję, że są również oryginalne.

z80_new.jpg

Sam napis Zilog sprawia wrażenie, że może być wycięty laserem, jest identycznie widoczny pod różnymi kątami. Reszta to już nie konieczne jest tak samo widzialna.

[tapy]

Tak, to są oryginalne produkty i oznaczenia. Kolega @gaweł nawet ma rzadziej spotykany procesor Sharp, który nie ma matowej powierzchni (ten ciemniejszy na zdjęciu). Kiedyś planowałem skompletować sobie pełną kolekcję procesorów Z80, ale odpuściłem bo aż takim koneserem nie jestem by płacić horrendalne kwoty za rzadsze w naszym kraju odmiany. W sumie to nie wiele mi brakuje, ale też nie sądzę by udało mi się zdobyć wersję CMOS Sharpa LH5080A i Rohm BU18400A, również nie mam odpowiedników z byłego demoludu, ale na tych mi jakoś nie zależy (choć Z80 to Z80). Na zdjęciu brakuje procesora Sharp LH0080A, którego nie wiem dlaczego nie dołączyłem robiąc tą fotkę.

z80.png

[gaweł]

...rzadziej spotykany procesor Sharp, który nie ma matowej powierzchni (ten ciemniejszy na zdjęciu).

również nie mam odpowiedników z byłego demoludu

Z demoludu też wala mi się w szufladzie (w wersji niemieckiej):

IMG_0911.JPG

Zawsze mogę się podzielić

[tapy]

Jak coś będzie już wiadomo na temat Monteroli , to daj znać

Coś się ruszyło w kwestii MC68000, dokładnie dla jego 8-bitowej wersji 68008. Jeden sympatyk tej architektury postanowił ruszyć ten temat (końcówka tego wątku) i jeśli testy przebiegną pomyślnie, to jego rozwiązania zostaną przyjęte jako standard dla RCBus.

68008.png